7. Heinsbergenstraat

thema VIII

Heinsbergenstraat 58

In 2002 kreeg architect Harrie van Schijndel in de categorie individuele woningen de welstandsprijs voor dit huis aan de Heinsbergenstraat. De jury schreef over zijn ontwerp: 'de woning richt zich naar de straat en voegt zich moeiteloos in de omgeving. Het opent zich naar de wereld’.

Op deze maquette en de ontwerptekeningen is te zien dat de structuur van de woning uit drie verschillende basisvormen bestaat. Een half niveau lager liggen een verdiepte carport en een berging.

De gevelhoogte is beperkt tot die van een woning met één verdieping. Omdat de opdrachtgever wel ruimte nodig had, is een deel van het huis dieper gebouwd. Door de split-levelindeling wordt de woning ruimtelijker, konden er extra hoge ruimtes worden gecreëerd en valt er meer licht naar binnen.

De structuur van de architectuur is door de afwisseling in vormen en de verspringende gevelpartijen speels. De strakke verticale accenten contrasteren met de gebogen vormen in het dak, het centrale deel krijgt links en rechts tegenwicht. Het huis maakt ondanks de keuze voor (deels) donkere materialen geen massieve indruk, het in lichte metselwerk uitgevoerde woonblok aan de rechterzijde brengt het geheel in evenwicht. De voordeur en balkondeur vormen een warm, kleurig accent.

De openheid van de hoge glaswand in het verhoogde gedeelte wordt onderstreept door het lichte, vrij zevende balkon met een verticale afsluiting aan de buitenzijde van het pand. De kap lijkt te zweven, maar steunt met een gewapend beton constructie op de schoorsteen. De bovenramen en de glaswand hebben geen dragende functie. De grote raampartij en het verhoogde carportgedeelte creëren de openheid die de jury zo waardeerde.

Het Nieuwe Bouwen was een internationale verzamelnaam voor verschillende bouwstijlen en radicale stedenbouwkundige vernieuwingen uit de periode 1915 tot circa 1960. 

Verschillende kenmerken van het Nieuwe Bouwen zijn op deze woning van toepassing:

• Transparantie, ruimte, licht en lucht. Dit wordt mede bereikt door het gebruik van moderne materialen en constructiemethoden. 
• Functionaliteit: ook de architectuur wordt bepaald door het materiaal en de constructies van de samenstellende onderdelen. 
• Symmetrie en herhaling: een evenwichtige verhouding van ongelijke delen. 
• Kleurgebruik: niet als versiersel of ornamenteel maar als organisch uitdrukkingsmiddel.

Ook de architecten van het Nieuwe Bouwen verwierpen nationale en regionale tradities en schone schijn. Ze streefden naar een nieuwe, zuivere, vormentaal gebaseerd op eenvoudige, onversierde volumes. Zuivere stereometrische vormen zijn daarbij vrij in de ruimte geplaatst. Met deze uitgangspunten was de stijl in het begin van de twintigste eeuw al gezichtsbepalend voor modernisme.